نویسنده مقاله: مهران پورپشنگ
در پیدایش فصل ۱۹ دو ادعا درباره نابودی شهر سدوم وجود دارد. ادعای اول آن است که دو فرشته به لوط گفتند ما این شهر را ویران خواهیم کرد (آیه ۱۳). در حالی که کتاب پیدایش گزارش می دهد خداوند شهرهای سدوم و عموره را کاملا نابود کرد (آیه ۲۴). آیا فرشتگان عامل ویرانی سدوم بودند یا خداوند؟
ابتدا باید متن کتاب مقدس را با دقت مطالعه کنیم. بعد از هشدار فرشتگان درباره نابودی سدوم (آیه ۱۳)، لوط سراسیمه خود را به خانواده اش رساند و گفت:” عجله کنید! از شهر بگریزید، چون خداوند می خواهد آن را ویران کند” (آیه ۱۴).
وقتی شخصی که در مقام و موقعیتی است که فرمان حکمی را صادر می کند، نماینده او می تواند آن حکم را به اجرا درآورد. اجرای حکم توسط نماینده به معنای ضعف قانون گذار نیست. در کتاب مقدس مواردی از این دست وجود دارد. مثلا مسیح به رهبران مذهبی یهود گفت:”موسی چنین گفت، زیرا می دانست شما چقدر سنگدل و بی رحم هستید” (متی فصل ۱۹ آیه ۸).
به عبارت دیگر، موسی قانونگذار نبود، بلکه حکم خدا را بیان کرد. یا در جای دیگر مسیح پرسید:” مگر موسی، تورات را به شما نداده است؟” (یوحنا فصل ۷ آیه ۱۹). خداوند شریعت را در اختیار موسی گذاشت و موسی احکام را به قوم اسرائیل ابلاغ کرد.
در مواردی موسی خودش را سازنده معرفی می کند. برای مثال، موسی گفت من یک صندوق از چوب اقاقیا ساختم (تثنیه فصل ۱۰ آیه ۳). در حالی که در کتاب خروج می خوانیم که “بصل ئیل” صندوق عهد را از چوب اقاقیا ساخت (خروج فصل ۳۷ آیه ۱). به بیان دیگر، موسی به بصل ئیل دستور داد تا صندوق عهد را بسازد.
دو فرشته که با لوط ملاقات کردند، در واقع فرستادگان خداوند بودند. خدا قبل از آن به ابراهیم فرمود:”فریاد علیه ظلم مردم سدوم و عموره بلند شده است. پس به پایین می روم تا به فریادی که به گوش من رسیده، رسیدگی کنم” (پیدایش فصل ۱۸ آیات ۲۰- ۲۱). اما این فرشتگان بودند که به عنوان نماینده خدا، روانه شهر سدوم شدند.
شاید برخی اعتراض کنند که خدا نیازی به یاور و همکار ندارد. اما همین افراد معتقدند که فرشتگان، پیامبران و انبیاء برای هدایت و رستگاری بشر، از سوی خدا فرستاده شدند. خداوند به روش های مختلف سخن می گوید (عبرانیان فصل ۱ آیه ۱). او حتی از طریق حیوانات نیز با انسان سخن گفته است (اعداد فصل ۲۲ آیه ۲۸).
در خاتمه می توان چنین نتیجه گیری کرد که دو فرشته یا شهر را نابود کردند و یا دستکم بخشی از حکم نابودی را به اجرا گذاشتند. بنابراین تضادی در متن پیدایش فصل ۱۹ وجود ندارد.