کلیسای آده یکی از قدیمی ترین کلیسا های ارومیه است که در روستای آده یا آده بزرگ در فاصله ی ۲۵ کیلومتری شمال شهر ارومیه قرار دارد.
به گزارش « محبت نیوز» استان آذربایجان غربی به علت آثار تاریخی و تاریخ غنی خود در جوار طبیعتی بسیار زیبا، جزو شهرهای گردشگری ایران می باشد. در بین جاذبه های گردشگری این استان، کلیساهای آن از اهمیت خاصی برخوردار می باشد چراکه در گذشته و حتی اکنون محل سکونت مسیحیان است.
در بین کلیساهای استان آذربایجان غربی، کلیسای آده ارومیه که بنایی مربوط به دوره قاجاریه است در یکی از روستاهای حومه شهرستان ارومیه داری ویژگی های جالبی می باشد. کلیسای آده در روستایی به همین نام در نزدیکی ارومیه واقع شده است.
این اثر در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۳۸۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. کلیسای آده مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان اورمیه، بخش مرکزی، روستای آده واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۳۸۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بنا دارای پلان مستطیل شکل می باشد و ساختمان آن آجری است . سقف بنا چوبی و از نوع تخت می باشد . در داخل کلیسا پایه ستونهای کار شده سنگی و ستون های چوبی به تعداد چهار عدد وجود دارد . قطر ستونها ۲۵ سانتیمتر و ابعاد پایه ستونهای سنگی ۶۰ * ۷۰ سانتیمتر می باشد . در ورودی کلیسا چوبی است و محراب و اتاق آن در جهت شرقی و ورودی در جهت غربی قرار دارد و در جهات جنوبی و شمالی ( هر کدام ) چهار پنجره قرار دارد .
داخل بنا تزئین خاصی ندارد ، فقط پایه ستون های سنگی با کنده کاری تزئین شده اند و و قطعه چوبی ( قطعه بزرگتر در زیر و قطعه کوچکتر روی آن ) بر روی پایه ستونها کار گذاشته شده اند و سپس ستون چوبی بر روی آن قرار رگفته است .
در نمای بیرونی با جابجایی در نوع آجر چینی و ایجاد فرورفتگی و برجستگی در دیوار این نما تزئین شده است . حیاط کلیسا در زمان ساخت با نردههایی مشخص میشده است که در حال حاضر بجای آنها دیوار آجری کشیده شده است .
بندکشی نمای آجری بنا نیز در حال حاضر سیمانی شده است که در زمان ساخت چنین نبوده است . از جمله تعمیرات انجام شده می توان به ایزوگام پشت بام بنا و سفید کاری داخل بنا ، مرمت و بازسازی سکوی مقابل اتاق محراب و پله های اتاق محراب با آجر و سنگ مرمر و همچنین نصب سیستم دزدگیر در بنا اشاره کرد.