آیا نقاشی “شام آخر” اثر لئوناردو داوینچی با روایات اناجیل مطابقت دارد؟

image_pdfimage_print
آیا نقاشی "شام آخر" اثر لئوناردو داوینچی با روایات اناجیل مطابقت دارد؟
آیا نقاشی “شام آخر” اثر لئوناردو داوینچی با روایات اناجیل مطابقت دارد؟

در اثر معروف “شام آخر”، مسیح و شاگردانش در حین صرف آخرین وعده غذا هستند. ساعاتی بعد مسیح دستگیر و مصلوب شد. این تصویر در سال ۱۴۹۸ به اتمام رسید و یکی از جنجال برانگیزترین نقاشی های دنیاست.

لئوناردو داوینچی تصویر “شام آخر” را بر دیوار سالن غذاخوری کلیسای سانتاماریا شهر میلان و برای دوک لودو ویچو اسفورتزا نقاشی کرد. او سه سال بر روی این تصویر کار کرد. ابعاد نقاشی “شام آخر” ۸۸۰ در ۴۶۰ سانتی متر است.

موضوع این نقاشی درباره گزارش یوحنا است که در فصل ۱۳ ذکر شده. در سال ۱۹۴۳ در اثر بمباران، بخش پایین این نقاشی آسیب دید. محققان موفق شدند آن بخش را بازسازی کنند.

طبق بررسی کارشناسان، نقاشی “شام آخر” با گزارش اناجیل هماهنگی و مطابقت ندارد. تاثیر دوران رنسانس و فرهنگ قرن پانزدهم میلادی در مکانی که مسیح و شاگردانش به تصویر کشیده شده اند، کاملا مشهود است.

میز بسیار بزرگ است و ظاهر آن، میز پادشاهان یا خانه های اشرافی قرن پانزدهم در اروپا را تداعی می کند و نه میز کوچک و سنتی یهودیان قرن اول میلادی را. به یاد داشته باشید که مسیح و شاگردانش ثروتمند نبودند. سقف شطرنجی نیز نمایانگر تالار غذاخوری قصر و خانه های اشرافی اروپا است.

شام آخر به هنگام عید فصح برگزار شد. اما نقاشی “شام آخر” بیانگر چنین مراسمی نیست. غذای عید فصح، بره بریان بود و نه نان و ماهی!

در اسرائیل عید فصح (پسح) هر ساله برگزار می شود. این عید یادآور شبی است فرشته خداوند از مقابل منازل اسرائیلی ها عبور کرد (خروج فصل ۱۲). عبرانی ها به دستور خدا عمل کردند و خون بره را بر سر در خانه های شان پاشیدند. آن شب، پسر ارشد هر خانواده ای که خون بره بر سر در خانه اش نبود، توسط فرشته کشته شد. اسرائیلی ها در داخل خانه های شان شام پسح را خوردند که عبارت بود از گوشت بره بریان، نان فطیر و سبزیجات تلخ. نان فطیر را می شد به سرعت آماده کرد، زیرا لازم نبود منتظر شوند تا خمیر ور آید. قوم اسرائیل می بایست ساعات بعد مصر را برای همیشه ترک می کردند. سبزیجات تلخ نیز نمادی از دوران تلخ بردگی بود. عید پسح آغازگر سال نو عبری است.

عید پسح قبل از غروب آفتاب شروع می گردید، در حالی که در نقاشی “شام آخر” پنجره ها ساعات آغازین روز را نشان می دادند. لیوان ها متعلق به قرن اول میلادی نیست. بر روی میز ۱۲ لیوان موجود است که در درون تمام آن ها شراب سرخ ریخته شده. در قرن اول میلادی، یهودیان از جام هایی با جنس خاک رس و چوب استفاده می کردند. لیوان توسط رومی ها مورد استفاده قرار می گرفت و خانواده های ثروتمند از جام هایی از جنس فلز شراب می نوشیدند. بشقاب های فلزی نیز بر روی میز به چشم می خورند، ولی روی میز کوزه آب یا شراب مشاهده نمی شود.

این نقاشی بی شک لحظه ای را به تصویر در می آورد که در آن مسیح خطاب به شاگردانش می گوید:”یکی از شما به من خیانت خواهد کرد” (یوحنا فصل ۱۳ آیه ۲۱). نقاشی شام آخر واکنش حواریون را به این سخن مسیح نشان می دهد.

یوحنا یا مریم مجدلیه

در طی قرون، بحث و جدل فروان درباره حضور مریم مجدلیه در کنار عیسی در تابلو معروف “شام آخر” وجود داشته است. مسیح دوازده شاگرد داشت. در اناجیل هیچ گونه اشاره ای به حضور مریم مجدلیه در شام آخر مسیح با شاگردان نمی شود. دن براون از زبان یکی از شخصیت هایش می گوید:”شخصی که در کنار مسیح نشسته است، یوحنا نبوده. او مریم مجدلیه است”. این نظریه در گذشته هم بارها مطرح شده. اما آیا شواهد کافی برای اثبات این ادعا موجود است؟

آیا کلیسای کاتولیک این اجازه را می داد که داوینچی در شام آخر زنی را به تصویر درآورد؟ در روزگار داوینچی، رسم بر این بود که نقاشان مردان جوان را شبیه زنان می کشیدند. یوحنا جوان ترین شاگرد مسیح بود. بنابراین، داوینچی او را به شکل زنان به تصویر درآورده است. باید از دن براون و همفکران او پرسید:”اگر آن شخص مریم بود، پس یوحنا کجاست؟ آیا در زیر میز پنهان شده؟!”

دن براون توسط شخصیت داستانش می گوید:”ببینید. گردنبند بر گردن مریم مجدلیه است”. ولی اگر به نقاشی دقت کنیم درمی یابیم که ۶ نفر گردنبند (جامه بر گردن) دارند.

دن براون می گوید:”مریم مجدلیه فاقد ابرو است. در آن زمان رسم بوده تا زنان ابروهای خود را بتراشند”. اما اگر به تصویر یعقوب و فلیپس نگاه کنید، خواهید دید که آن ها نیز در این نقاشی فاقد ابرو هستند.

بنابراین با ساده ترین دلایل می توان فهمید که جوانی که در نقاشی کنار مسیح نشسته، یوحنا است. در غیر این صورت، کلیسای کاتولیک هرگز اجازه نمی داد این نقاشی بر دیوار باقی بماند!

به طور کلی، نقاشی “شام آخر” تصویری نادرست از مکان، میز، غذا، لیوان ها و زمان صرف شام… ارائه داده که با گزارش اناجیل کاملا در تضاد است.

 

نویسنده مقاله: مهران پورپشنگ

About ASHNAIE

کسی‌که همهٔ این چیزها را تصدیق می‌كند، می‌گوید: «آری! من بزودی می‌آیم!» آمین! بیا ای عیسی، ای خداوند! فیض عیسی خداوند با همهٔ شما باد، آمین!

View all posts by ASHNAIE →

دیدگاهتان را بنویسید