نویسنده مقاله: مهران پورپشنگ
مردم در طول تاریخ و حتی در عصر حاضر، معتقدند که حوا با خوردن میوه ممنوعه، سبب رخنه گناه به دنیا شد و بدین ترتیب بشر سقوط کرد. عده ای هم پا فراتر گذاشته و می گویند اگر خدا زن را خلق نکرده بود، دنیا به گناه آغشته نمی گردید.
بسیاری برای محکوم کردن زنان، به دو آیه رجوع می کنند:”آن درخت در نظر زن زیبا آمد و با خود اندیشید میوه این درخت دلپذیر، می تواند خوش طعم باشد و به من دانایی بخشد. پس از میوه درخت چید و خورد” (پیدایش فصل ۳ آیه ۶)
“خدا نخست آدم را آفرید و بعد حوا را. این آدم نبود که فریب شیطان را خورد، بلکه حوا فریب خورد و گناه کرد” (اول تیموتاوس فصل ۲ آیات ۱۳- ۱۴).
اما آیا فقط حوا مستحق سرزنش است؟
برای دانستن پاسخ، لطفا به نکات زیر توجه کنید:
شیطان زن را وسوسه کرد، زیرا می دانست که حوا فرمان نخوردن میوه درخت شناخت نیک و بد را به طور مستقیم از خدا دریافت نکرده، بلکه آدم دستور الهی را برایش نقل قول کرده بود (پیدایش فصل دوم آیات ۱۵-۱۷). بنابراین حوا آسیب پذیر بود.
علاوه بر این، شیطان تلاش نکرد تا آدم و حوا را زمانی که با هم بودند، وسوسه کند. وسوسه زمانی رخ می دهد که شخص تنها است. کسانی که خدا را محبت می کنند، با کمک به یکدیگر در برابر وسوسه مقاومت نشان می دهند. شیطان می دانست که اگر آدم و حوا را هم زمان وسوسه کند، به احتمال زیاد نقشه اش شکست می خورد.
شاید شیطان از طریق مشاهده روابط آدم با حوا، فهمیده بود که آدم به قانون الهی پایبند است. بنابراین عدم حضور آدم، حوا را در وضعیت آسیب پذیرتری قرار می داد. روش معمول شیطان آن است که معمولا از افراد ضعیف و ناتوان، برای انجام مقصود خود استفاده می کند. احتمالا او نیروی حوا را در برابر وسوسه ها ناتوان دید.
تردیدی نیست که خدا می خواست بدون حضور آدم، وفاداری حوا را به خودش مورد محک و ارزیابی قرار دهد. اگر ابتدا آدم مرتکب گناه می شد، حوا می توانست این عذر و بهانه را بیاورد که “من باید از شوهرم اطاعت می کردم. او میوه را داد و من هم خوردم”.
چرا آدم میوه درخت ممنوعه را از زنش گرفت و خورد؟ آنچه می توان حدس زد، آدم با دیدن حوا که بعد از خوردن میوه هم چنان زنده، شاد و سرحال بود، بسیار تعجب کرد. او فکر می کرد که اگر میوه ممنوعه را بخورند، خواهند مرد (پیدایش فصل ۲ آیه ۱۷).
حوا هم ادعای شیطان را برای شوهرش نقل قول کرد. آدم دید که حوا بسیار جسور هم شده است. او توسط زنش وسوسه شد و میوه را از دست حوا گرفت و خورد.
حوا نه فقط تسلیم وسوسه شد، بلکه به نمایندگی از شیطان، شوهرش را نیز وسوسه کرد. با این توصیف، نمی توان گفت که آدم فریب خورد. آدم آگاهانه و با چشمان کاملا باز مرتکب گناه شد. او علی رغم آگاهی از فرمان خدا مبنی بر نخوردن میوه درخت شناخت نیک وبد، از حکم الهی سرپیچی کرد.
بنابراین آدم ، و نه حوا، مسئول انتقال گناه به تمام نسل بشر گردید و باعث شیوع مرگ در سراسر جهان شد. در نتیجه همه چیز دچار فرسودگی و تباهی شد، چون انسان ها همه گناه کردند (رومیان فصل ۵ آیه ۱۲). حوا فریب شیطان را خورد و گناه کرد، اما آدم کاملا می دانست دارد چه می کند (اول تیموتاوس فصل دوم آیه ۱۴).
آدم در گناه حوا شریک شد و گناه او تمام نسل بشر را آلوده ساخت. بنابراین پولس زن را محکوم نمی کند، بلکه مقصر اصلی را آدم معرفی می کند (رومیان فصل ۵ آیه ۱۲). آدم از شیطان وسوسه نشد، بلکه با اعتماد به زنش، نافرمانی کرد.
کتاب مقدس “آدم” را مقصر اصلی معرفی می کند:
خداوند به قوم اسرائیل فرمود:”شما نیز مانند آدم، عهد مرا شکستید و محبت مرا رد کردید” (هوشع فصل ۶ آیه ۷)
“وقتی آدم گناه کرد، گناه او تمام نسل بشر را آلوده ساخت” (رومیان فصل ۵ آیه ۱۲)
“به علت گناه آدم، مرگ به این دنیا آمد…همه ما می میریم، زیرا از نسل گناهکار آدم هستیم” (اول قرنتیان فصل ۱۵ آیات ۲۱- ۲۲)
چرا “آدم” مقصر اصلی گناه شناخته شده است؟
یک. آدم به عنوان سر خانواده معرفی شده: “شوهر سرپرست زن است، همان طور که مسیح سرپرست کلیسا است” (افسسیان فصل ۵ آیات ۲۲- ۲۳)
دوم. بعد از خوردن میوه ممنوعه، خدا فقط آدم را صدا زد و ابتدا با او صحبت کرد (پیدایش فصل ۳ آیات ۸- ۱۲)، زیرا آدم سرپرست خانواده بود.
سوم. آدم به جای گوش کردن به حوا و خوردن میوه ممنوعه، می بایست شیطان را مخاطب قرار می داد:”چرا با زن من حرف می زنی؟ چی داری بهش می گویی؟ چرا داری منحرفش می کنی؟” اما آدم به جای مخالفت با شیطان، میوه ممنوعه را خورد!
از سوی دیگر، آدم بدون اعتراض و مشاجره با حوا، به حرف زنش گوش داد و میوه را خورد. آیا این سکوت آدم، بخشی از گناه اولیه محسوب نمی شود؟ قصور و کوتاهی آدم نیز به سقوط منجر شد. آدم از اشتباه حوا حمایت کرد و مصیبت گناه جهان را فرا گرفت.
آدم به جای مقصر شناختن شیطان، حوا را مقصر معرفی کرد. او به خدا گفت:”این زن که یار من ساختی، از آن میوه به من داد و من هم خوردم” (پیدایش فصل ۳ آیه ۱۲).
از دیدگاه خدا، هر کدام از ما مسئول اعمال خود هستیم. انسان ها مطابق اعمال شان داوری و محاکمه می شوند (مکاشفه فصل ۲۰ آیه ۱۳). آدم به جای پذیرش گناه خود و توبه، همسرش را مقصر معرفی نمود. به این دلایل، کتاب مقدس گناه اولیه را “گناه آدم” نامیده است.
