هشدار بیشتر
1ای فرزندم، آیا ضامن همسایهات شدهای و بهخاطر شخص غریبهای قول دادهای؟2آیا با دست خود، خودت را به دام انداختهای و بهخاطر قولی که دادهای گرفتار شدهای؟ 3ای فرزندم، در این صورت اسیر شدهای. پس هرچه میگویم انجام بده تا خود را آزاد کنی. فوراً نزد او برو خواهش کن و ضمانت خود را پس بگیر. 4تا این کار را نکردهای نخواب و حتّی لحظهای آرام ننشین. 5خودت را مثل آهو از کمند و مثل گنجشک از دام صیاد آزاد کن.
6مردم تنبل باید از زندگی مورچهها عبرت بگیرند. 7آنها نه رهبر دارند و نه فرمانده،8امّا آذوقهٔ زمستان خود را هنگام تابستان ذخیره میکنند. 9شخص تنبل تا چه هنگام میخوابد و چه وقت بیدار خواهد شد؟ 10او میگوید: «اندکی بیشتر میخوابم و کمی استراحت میکنم!» 11امّا وقتیکه خواب است، فقر و هلاکت مانند راهزن بر او حمله میکنند.
12مردمان پست و بیارزش همیشه و همهجا دروغ میگویند. 13چشمک میزنند و حرکاتی میکنند که تو را فریب بدهند. 14همیشه فکرشان پر از نقشههای پلید و زشت است تا دردسر ایجاد کنند. 15به همین دلیل، بلا و مصیبت ناگهانی بر آنها حمله میکند و آنها را طوری شکست میدهد که دیگر چارهای نداشته باشند.16-19شش، بلکه هفت چیز است که خداوند از آنها نفرت دارد و نمیتواند تحمّل کند:
نگاه متکبّرانه،
زبان دروغگو،
دستی که خون بیگناهی را بریزد،
فکری که نقشههای پلید بکشد،
پایی که برای انجام کارهای زشت عجله کند،
شاهدی که شهادت دروغ بدهد
و کسیکه رابطهٔ دوستان و خویشاوندان را به هم بزند.
هشدار علیه زناکاری
20ای فرزند من هرچه پدرت میگوید انجام بده و آنچه مادرت میگوید فراموش مکن.21سخنان آنها را پیوسته بهخاطر داشته باش و آنها را در قلبت حفظ کن. 22تعالیم آنها هنگام سفر راهنما، شبها محافظ و روزها مشاور تو خواهند بود. 23اوامر آنها مانند چراغی روشن است و سرزنشهای ایشان طریق زندگی را به تو میآموزد. 24آنها تو را از زن شوهردار و از سخنان فریبندهٔ او دور میکنند. 25زیبایی آنان تو را تحریک ننماید و چشمان افسونگرشان تو را وسوسه نکند. 26زنا کردن با زن فاحشه، به قیمت یک قرص نان تمام میشود، امّا زنا کردن با زن شوهردار به قیمت هستی و زندگی انسان تمام میشود.
27آیا میتوانی آتش را در آغوش بگیری و نسوزی؟ 28آیا کسی میتواند روی آتش راه برود و پایش نسوزد؟ 29همینطور کسیکه با زن شوهردار همخواب شود، از مجازات در امان نخواهد بود.
30مردم دزدی را که بهخاطر گرسنگی دزدی کرده است، سرزنش نمیکنند؛ 31امّا اگر دستگیر شود، باید هفت برابر آن چه دزدیده جریمه بدهد. باید هرچه دارد بدهد.32امّا مردی که با زن شوهردار زنا میکند، کاملاً بیشعور است. زیرا او جان خود را از بین میبرد. 33رسوایی و کتک نصیب او خواهد شد و ننگ او از بین نخواهد رفت.34زیرا حسادت خشم شوهر را برمیانگیزد و در موقع انتقام هیچ رحم و شفقتی نخواهد کرد. 35هیچ چیز او را راضی نمیکند و به هیچ قیمتی نمیتوان رضایت او را به دست آورد.