نماینده ارمنیان در مجلس ایران درباره مسائل و مشکلات اقتصادی و سیاسی ارامنه مصاحبه مهمی با «روزنامه قانون» داشته که پیش از این از زبان هیچ یک از مسیحیان مجلس تا این حد علنی شنیده نشده بود.
روزنامه «قانون» چاپ تهران روز یکشنبه ۱۹ آذر ۱۳۹۶ با کارن خانلری، نماینده ارامنه شمال در مجلس شورای اسلامی گفتگو کرد. شاید این از معدود دفعاتی است که روزنامههای مستقل ایران سراغ یک نماینده مسیحی در مجلس رفتهاند و در بین سوالهایی که از او پرسیده شده به گوشهای از مسائل و دغدغههای جامعه ارمنیان ایران پرداخته اند.
هرچند که براساس سابقه “کارن خانلری” و دیگر نمایندگان مسیحیان در مجلس شورای اسلامی از گذشته تابه امروز، هم با محدودیت در ابراز نظر مواجه بودند و هم خود محافاظهکارانه بر اساس منافع، از بیان بسیاری واقعیتها عقب نشینی کردند، اما در این مصاحبه تاحدودی جنس سوالات متفاوت از ادبیات و خط و مشی خبرگزاریهای حکومتی همچون فارس و تسنیم بوده است. هرچند جوابهای خانلری تفاوت زیادی با گذشته نداشت ولی بین حرفهای خود اشاره کمرنگی به پاره ای از مشکلات اساسی جامعه ارامنه در ایران کرده است.
خانلری در این گفتگو با اشاره به شرایط اقتصادی ایران به کاهش بودجه اشاره کرده و گفته بودجه مدارس و کلیساهای جامعه ارامنهبیشتر جنبه نمادین دارد و کمکهای دولتی در حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد نیازهای ما را پوشش میدهد و اصل هزینهها از کمکهای مردمی حاصل میشود.
او درباره مطالبات جامعه ارامنه از حسن روحانی هم گفته «قبل از انتخابات ریاست جمهوری، جلسهای بین تمامی طیفهای جامعه ارامنه تشکیل شد که درباره مطالبات ارامنه به جمعبندی رسیدیم و نسخهای از جزییات مطالبات را به نامزدهای ریاستجمهوری ارسال کردیم».
او در این بخش تاکید کرده «دغدغه ملی ارامنه مشارکت بیشتر اقلیتها و زنان در عرصه اقتصادی است. یکی از خواستههای ما از دکتر روحانی بهکارگیری ارامنه در سطوح عالی دولتی در سمتهای معاونت و مشاوره است. جامعه ارامنه متخصصان بسیاری دارد که میتوانند براساس اصل شایستهسالاری به عرصه مدیریت راه پیدا کنند و نقشآفرینی کنند».
اینکه خانلریِ محافظهکار برای نخستین بار چنین مستقیم مطالبات جامعه ارامنه در حوزه اقتصادی و سیاسی را مطرح کرده دستاورد بزرگ این مصاحبه می باشد که در ادامه تصادفی یا با براساس مطالعه قبلی به محتوای سلسله گزارشهای محبت نیوز با عنوان «انقلاب اسلامی با ارامنه ایران چه کرد؟» اشاره می شود.
خانلری در بحث ورزش و باشگاه آرارات گفته به علت کمبود بودجه این باشگاه با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می کند، اما در مورد مسائل اقتصادی موارد مهمی را عنوان کرده که پیش از این از زبان هیچ یک از مسیحیان مجلس تا به این حد علنی شنیده نشده بود.
او تاکید کرده «آنچه امروز جامعه را اذیت میکند، مباحث اقتصادی است. شاخصهای اقتصادی در چندسال اخیر وضعیت مطلوبی را از خودش نشان نمیدهد و باعث شده که مالکان متوسط و کوچک از صحنه رقابت حذف شوند. ارامنه بهخاطر موقعیت اجتماعیشان شاید چندان در حلقه های بزرگ اقتصادی قرار نداشته و در سطوح کوچک و متوسط جای میگرفتند. همین موضوع باعث شده که با رکود اقتصادی همانگونه که همیشه قشرهای کوچک آسیب میبینند آنها نیز به مشکل بخورند. به طور معمول دانهدرشتها از میان بحران راحتتر از قشر متوسط و پایین عبور میکنند. بسیاری از کارگاههای کوچک آسیب دیدهاند. البته شرایط اقتصادی تمام کشور را دربر گرفتهاست و درباره ارامنه که در این مشاغل فعال هستند شرایط بر این منوال میگذرد. ارامنه از دیرباز بهجای ورود به بدنه دولت بیشتر به کارهای آزاد تمایل نشان میدادند و علت شناخته شدن آنها به توانمندی در عرصه خدماتی و صنعتی نیز همین موضوع بودهاست. افرادی که در سیستم دولتی مشغول هستند بهمراتب از بحرانها کمتر آسیب میبینند که ما از این شرایط به علت مشاغلی که داریم کمتر بهره مند هستیم. نرخ مهاجرت ارامنه به کشورهای اروپایی و آمریکایی در سالهای اخیر نیز بههمین علت افزایش یافتهاست. مهاجرتهایی که متاسفانه بهعلت تخریب پلهای پشت سر، بازگشتی را بهدنبال ندارد. البته بسیاری از آنها که برای فرار از شرایط اقتصادی مهاجرت میکنند در شرایط بدتری قرار میگیرند و بهعلت پلهای خراب شده پشت سرشان امکان بازگشت نیز ندارند». محدودیتهای سیاسی
خبرنگار روزنامه قانون از او پرسیده «در حوزههای فرهنگی و اجتماعی، جامعه ارامنه چه نقشی را ایفا میکند؟» او پاسخ داده کارگردانان، هنرپیشگان و موسیقیدانان مطرحی از جامعه ارامنه به کشور خدمت کرده و میکنند. در عرصه ورزش نیز از گذشته افراد موفقی را داشته ایم ولی در عرصه سیاسی بحث متفاوت است. ارامنه در مشروطه نقش فعالی داشتند و یپرم خان نیز بهعنوان نماد حضور ارامنه در نهضت مشروطه شناخته میشود. اما پس از شهادت یپرمخان، کمی سرخوردگی بهوجود آمد که ریشه آن تا به امروز نیز حفظ شدهاست. تاثیرگذاری ما در عصر مشروطه بیشتر از هر زمان دیگری بود. دوران دیکتاتوری پهلوی دستاوردی را برای ارامنه باقی نگذاشت.
مشارکت ارامنه در انتخابات
یکی از مسائل غیرواقعی که خانلری در این مصاحبه ادعا کرده بود «میزان مشارکت در جامعه ارامنه» است. او گفته به صورت کلی اگر بخواهم برایتان میزان مشارکت را مشخص کنم، نسبت به سطح کشور میزان مشارکت بالایی را به خودش اختصاص میدهد.
طبق آمار میزان مشارکت ارامنه از ابتدای انقلاب تاکنون در انتخابات به شدت کاهش یافته و محبت نیوز در گزارشهای قبلی آمار دقیق آن را منتشر کرده است.
او همچنین گفته «ارامنه در راستای پیروی از خط رهبر معظم انقلاب حرکت میکنند» که بازهم این سوال مطرح میشود اگر ارامنه در خط رهبر هستند پس چرا سهمی درمدیریت نظام ولایی ندارند؟
خانلری به آمار شهدای ارامنه در جنگ ایران و عراق اشاره کرده است و گفته تعداد زیادی جانباز از ارامنه تقدیم کشور شده است که به «آگاهی ملی ارامنه بازمیگردد» که بدون تردید درست گفته، اما نگفته پس چرا نظام به آنها اعتماد ندارد و تمام سهمشان از سیاست دو نماینده مجلس است؟
خبرنگار از او پرسیده «شایعاتی درباره ممنوعیت دفن در آرامستان سرآسیاب دولاب ارامنه چندی پیش مطرح شد، آیا این صحبتها حقیقت دارد؟» این سوال حاکی از آن است که خبرنگار دستکم در مورد گورستان دولاب اطلاعات کافی در اختیار نداشته چون سالهاست که در ارامنه در دولاب مراسم تدفین ندارند و در جاده خاوران دفن می شوند.
خانلری هم به او تاکید کرده «آرامستان دولاب، دیگر برای خاکسپاری مورد استفاده قرار نمیگیرد».
این نماینده مجلس بیآنکه نامی از آژانس خبری مسیحیان ایران ببرد به گزارش چندی پیش «محبت نیوز» اشاره کرده و گفته «چندی پیش اخباری در فضاهای مجازی پخش شد که آرامستان مورد بیتوجهی واقع شدهاست؛ در حالیکه این گونه نیست. هم مسئولان شهرداری و هم خلیفهگری ارامنه به آرامگاهها رسیدگی میکنند. بودجه بزرگی برای رسیدگی به آرامستانها از جمله آرامگاه سرآسیاب و سایر نقاط کشور صرف میشود».
این ادعا در حالی مطرح میشود که بارها و بارها تصاویر تخریب این گورستان منتشر شده است و بازهم درباره آن گزارش تهیه خواهد شد. از طرفی خانلری در همین مصاحبه خبرداده دولت بودجه کافی نمیدهد و ارامنه مشکل بودجه دارند پس چطور ادعا کرده که مشکلات گورستان دولاب حل شده است!
سوال بعدی که خبرنگار روزنامه قانون کرده و یکی از موضوعات مورد پیگیری در آژانس خبری مسیحیان ایران (محبت نیوز) است، این بود:
«آیا جامعه ارامنه به صورت مجزا تشکیلاتی برای رسیدگی به امور شهدا و جانبازان دارد؟» که خانلری جواب مثبت داده و ادعا کرده «در شورای خلیفهگری هیاتهایی برای رسیدگی به امور خانواده شهدا، جانبازان و آزادگان در حال فعالیت هستند. چندماهی یکبار باهمکاری بنیاد شهید و ارگانهای دیگر برنامههایی برای خانواده شهدا، جانبازان و آزادگان برگزار میشود. جالب است بدانید مقام معظم رهبری هر سال به خانواده شهدای ارامنه سر میزنند و پای صحبت آنان مینشینند؛ این موجب افتخار و مباهات جامعه ماست».
در همین راستا از منابع خبری نزدیک به خلیفهگری ارامنه، وبسایتهای خبری داخلی ایران و آقایان کارن خانلری و ژرژیک آبراهامیان نمایندگان ارمنیان در مجلس شورای اسلامی درخواست می شود، گزارش خدمات و کمکهایی که در هر ماه به خانواده شهدا و جانبازان ارمنی جنگ ارائه میشود، (اگر حقیقت دارد) را به صورت ماهیانه منتشر نمایند، چون بی شک مورد استقبال ما و همه شهروندان ایرانی فارغ از هر دین و آیین قرار خواهد گرفت.