کلیسای مسروپ مقدس که مردم مشهد آن را به کلیسای “ده دی” میشناسند با وجود اینکه به ثبت ملی رسیده اما به مرور به ویرانه ای تبدیل شد!
تنها کلیسای ارامنه مشهد در خیابان ارگ(خمینی امروز) در حوالی میدان سوم اسفند(ده دی امروز) واقع است و تنها گنبد سفید و سنگی آن با صلیبی در نوک آن قابل دیدن است.
حالا مسئول کارگاه مرمت موزه بزرگ خراسان اظهار کرد: دو تابلوی نقاشی شمایل عیسی مسیح به ابعاد ۴۰ در ۲۰ و ۱۲۰ در ۷۰ سانتیمتر از کلیسای ارامنه مسروپ مقدس (ده دی) به موزه بزرگ خراسان انتقال یافتهاند بهدلیل وضع نابسامانی که دارند در حال مرمت است.
مژگان موسیزاده افزود: تثبیت و مرمت و احیای این تابلوها به سه ماه زمان نیاز دارد و با توجه به اینکه این آثار کامل از بین رفته است و رنگدانهها دارای ترکهای وسیع شدهاند و زیرسازی این آثار انعطاف خود را از دست دادهاند به همین دلیل باید استحکامبخشی در تابلوها انجام شود.
وی تصریح کرد: قدمت این تابلوها به بیش از ۸۰ سال میرسد و این تابلوها پس از اتمام مرمت و استحکام بخشی به کلیسا بازگردانده میشوند.
کلیسای مسروپ مقدس در سال ۱۹۴۱ میلادی در مشهد بنا شده است قدمت این بنا به دوران رضا شاه میرسد و پلان ساختمان کلیسا فرمی تقریبن ذوزنقهای شکل دارد. این ساختمان دارای دو گنبد مخروطی شکل است که در راس هر دوی این مخروطها صلیب قرار گرفته است و از ویژگیهای بارز و منحصر به فرد این ساختمان به شمار میرود.
گنبد بزرگتر در وسط ساختمان قرار دارد و صلیب نصب شده در بالای آن از جنس آهن است؛ در حاشیه زیر گنبد ردیفی از کاشیهای سفید رنگ قرار دارد که منقش به گلی سبزرنگ است.
نخستین کلیسای ارامنه مشهد تا دهه۷۰شمسی فعال بود، اما با مهاجرت ارامنه از مشهد، آخرین کشیش هم از کلیسا رفت. بعد از آن مراسم مناسبتی توسط کشیشهای غیرمقیم برگزار میشد.به عبارتی تا چند سال بعد از انقلاب اسلامی این کلیسا فعال بود اما به دلیل مهاجرت ارامنه از مشهد به تبریز، تهران و اصفهان و خارج از کشور، این کلیسا دیگر فعالیتی نداشت مگر مراسمات خیلی خاص که ارامنه به مشهد می آیند آن هم به صورت تک نفره و یا خانوادگی مراسمات خود را به جا می آورند و میروند اما هیچ گونه مراسم گروهی در این مکان دیگر برگزار نمیشود.
مدرسه ارامنهای که همجوار با کلیسا است نیز بعد از مهاجرت ارامنه تعطیل شد و امروزه تبدیل به حسنیه شد!
در حال حاضر این کلیسا زیر نظر شورای خلیفه گری ارامنه ایران اداره میشود. کلیسای مسروپ مقدس مشهد با توجه به ارزشهای معماری و تاریخی ۲۵ مردادماه سال ۸۴ از سوی اداره میراث فرهنگی در فهرست آثار تاریخی وفرهنگی کشور به ثبت رسیده است.