اگر «اختیار» بدان معناست که خدا به انسانها فرصت داده تا انتخاب هایی را بکنند که در واقع بر سرنوشتشان تاثیر می گذارد، بله، انسانها اراده ای آزاد و اختیار دارند. وضعیت گناه آلود کنونی جهان مستقیماً به انتخاب هایی که آدم و حوا انجام دادند ربط دارد. خدا بشریت را در به شکل خودش آفرید و این شباهت شامل توانایی انتخاب نیز می شد.
اما اختیار و حق انتخاب بدان معنی نیست که بشر بتواند هر کاری که دوست دارد انجام دهد. انتخابهای ما محدود به طبیعت و ذات ما می باشند. برای مثال، ممکن است انسانی انتخاب کند که از روی پل عبور کند یا از آن عبور نکند؛ آنچه که انتخاب نمی کند پرواز کردن از روی پل است چون طبیعتش او را از پرواز کردن باز می دارد. به طرز مشابهی، انسان نمی تواند انتخاب کند که خود را بیگناه سازد چرا که ذاتِ (گناه) او، او را از لغو کردن جرم و تقصیرش باز می دارد (رومیان فصل ۳ آیه ۲۳). پس، اختیار و حق انتخاب بوسیله ذات انسان، محدود می شود.
این محدودیت، مسئولیت پذیری ما را کم نمی کند. کتاب مقدس خیلی روشن می گوید که نه تنها ما توانایی انتخاب را داریم، بلکه مسئولیت این را داریم که حکیمانه انتخاب کنیم. خدا در عهد قدیم قومی را انتخاب کرد (قوم اسرائیل)، اما با این حال، افراد در آن قوم ملزم بودند که اطاعت از خدا را انتخاب کنند. و افراد در خارج از اسرائیل نیز قادر بودند که انتخاب کنند که به خدا ایمان آورند و او را پیروی کنند (همانند روت و راحاب).
در عهد جدید، بارها و بارها به گناهکاران فرمان داده شده است که «توبه کنند» و «ایمان آورند» (متی فصل ۳ آیه ۲؛ فصل ۴ آیه ۱۷؛ اعمال فصل ۳ آیه ۱۹؛ اول یوحنا فصل ۳ آیه ۲۳). هر دعوتی به توبه، دعوتی است به انتخاب کردن. دستور به ایمان آوردن، فرض را بر این می گذارد که شنونده می تواند اطاعت از دستور را انتخاب کند.
عیسی مشکل برخی از بی ایمانان را شناسایی کرد و به آنان گفت ” شما نمیخواهید نزد من بیایید تا زندگی جاوید را بدست آورید” (یوحنا فصل ۵ آیه ۴۰). واضح است که آنها اگر می خواستند، می توانستند بیایند؛ مشکلشان این بود که آنها انتخاب نکردند که بیایند. “انسان هرچه بکارد، همان را درو خواهد کرد” (غلاطیان فصل ۶ آیه ۷)، و آنانیکه نجات نیافتند، “هیچ بهانه ای ندارند” (رومیان فصل ۱ آیه های ۲۰ تا ۲۱).
اما انسان چگونه می تواند آنچه را که نیکوست انتخاب کند، در حالیکه محدود به طبیعتی گناه آلود است؟ تنها بواسطه بخشش و قدرت خداست که اختیار و حق انتخاب «آزاد» می شود به طوریکه انسان قادر شود تا نجات را انتخاب کند (یوحنا فصل ۱۵ آیه ۱۶). این روح القدس است که در اراده شخص و از طریق اراده او کار می کند تا شخص را از نو متولد کند (یوحنا فصل ۱ آیه های ۱۲ تا ۱۳) و به او طبیعتی تازه دهد “بلی، شما باید شخص جدید و متفاوتی شوید، شخصی مقدس و درستکار؛ و این طبیعت نو را که به صورت خداست، بپوشید.” (افسسیان فصل ۴ آیه ۲۴). نجات، کار خداست. در عین حال، انگیزه های ما، تمایلات ما، و کارهای ما ارادی و داوطلبانه است، و ما براستی برای آنها پاسخگو هستیم.