انجیل لوقا سومین انجیل از مجموعه چهار انجیل عهد جدید و در کل از ۲۴ فصل و ۱۱۵۱ آیه تشکیل شده و از اناجیل همسو محسوب می‌شود. انجیل لوقا یا همان ”خبر خوش“ جهت قوت بخشیدن به ایمان مسیحیان و برای پاسخ به حملات غیر ایمانداران نوشته شده است. این انجیل ارائه شده تا برخی از روایات و داستانهای کم ارزش و سست بنیاد در مورد عیسی را محو و منفصل کند. لوقا می‌خواست نشان دهد که جایگاه غیر یهودیان در ملکوت خدا بر اساس تعلیم مسیح استوار است. مقدمه خود انجیل لوقا نشان می‌دهد که لوقا کتاب خود را با هدف یک تفسیر دقیق از وقایع زندگی مسیح و به ترتیب زمانی رویدادها ارائه داده است. به عنوان یک پزشک، لوقا باید به عنوان یک ناظر دقیق نیز آموزش دیده باشد، کیفیتی که برای انجام این پروژه ارزشمند لازم بوده است، و نتیجه آن بخش اول از یک اثر دو جلدی نوشته شده به شخص تیوفلس است، ما می‌دانیم که جلد دوم این اثر همانا اعمال رسولان است.
نویسنده
لوقا نویسنده این کتاب و یک یونانی و تنها نویسنده غیر یهود در عهد جدید است که از شاگردان عیسی مسیح نیز نبوده است. سبک نگارش لوقا نشان می‌دهد که او یک فرد تحصیل کرده است که به سوابق تاریخی دسترسی داشته است، او با دقت تحقیق کرده و شاگردان و دیگر شاهدان عینی زندگی مسیح را مورد مصاحبه دقیق قرار داده است. اقامت دو سالۀ او در قیصریه به او این فرصت را داده بود تا به اندازۀ کافی در اورشلیم و جلیل با رسولان و همراهان دیگر عیسی مصاحبت داشته باشد و اطلاعات دست اولی از آنها کسب نماید. لوقا احتمالا روایت خود را در اوایل سال ۶۰ پس از میلاد نوشته است. هر چند هیچ نامی از لوقا در این کتاب برده نشده است، اما مسیحیان اولیه به اتفاق آرا این کتاب را به او نسبت می‌دهند. یک نوشته باستانی که معرف انجیل است لوقا را به عنوان یک فرد سوری و از اهالی انطاکیه معرفی می‌کند. با استناد به این اطلاعات، ما می‌توانیم استنباط کنیم که لوقا احتمالا یهودی نبوده است؛ پولس نیز در هنگام سلام رساندن به کلیسای کولسیان، نام لوقا را با نام غیر یهودیان دیگر در یک فهرست قرار می‌دهد (۴: ۱۴). اسناد باستانی نشان می‌دهند که لوقا در نهایت در یک شهر یونانی بنام تبس ساکن شده و در سن ۸۴ سالگی در همانجا نیز درگذشته است.
زمینه
انجیل لوقا در قالب یک نامه به مردی به نام تیوفلس (Theophilus) است. لوقا این انجیل را پس از بررسی دقیق تمام حقایق در مورد عیسی مسیح به رشته تحریر درآورد (۱: ۱-۴). لوقا زندگی مسیح را خارج از تولد او و از طریق خدمت، مرگ و رستاخیز او مستند سازی می‌کند. عیسی خدمت خود را در قدرت روح‌القدس انجام داده و خبر خوش نجات را اعلام کرده و بارها شفقت و رحمت خود را به فقرا و مطرود شدگان نشان می‌دهد. او نبوتها را محقق کرده و هدف خود را به پیش می‌برد: ”جستجوی گمشدگان و نجات آنها“. لوقا تاریخچه تولد مسیح را بطور کامل ارائه داده و تنها انجیل لوقاست که تمثیل سامری نیکو و حکایت پسر گمشده را ثبت کرده است. نام لوقا تنها سه بار در کل عهد جدید ذکر شده است: در کولسیان از او به عنوان ”طبیب حبیب“، و در فیلیمون به عنوان ”همکار پولس“ یاد شده، و در دوم تیموتائوس آمده که او در لحظات تاریک شهادت پولس با او همراه بوده است. نکتۀ جالب این است که در هر سه مورد، مرقس نیز با لوقا همراه بوده است.
منبع: رازگاه
