برخی از کلیساها کودکان و نوزادان را تعمید می دهند، در حالی که در کلیساهای دیگر تعمید کودکان ممنوع است. حال این سوال مطرح می شود: آیا کتاب مقدس دستور داده تا کودکان تعمید بگیرند؟
قبل از بررسی “تعمید کودکان” نگاه اجمالی به تعمید آب در کتاب مقدس می افکنیم:
تعمید آب چیست؟
برخی بر این باورند “تعمید آب” سبب پاکی روح انسان می شود! آیا آب می تواند گناهان را پاک سازد؟ تعمید آب عامل دریافت طهارت نمی باشد، بلکه فقط عملی سمبلیک است که ایماندار مسیحی در مورد طهارتی که قبلا دریافت کرده است، شهادت می دهد. برای تغییر و دگرگونی نیاز به عملکرد روح القدس (روح خدا) است.
مسیح به روشنی تعلیم می دهد که عامل تولد روحانی (زندگی تازه) روح القدس می باشد (یوحنا فصل ۳ آیه ۸). تولد روحانی هدیه ای است از جانب خدا که روح القدس می بخشد (رومیان فصل ۸ آیه ۱۶، اول قرنتیان فصل ۲ آیات ۱۰- ۱۲، اول تسانولیکیان فصل ۱ آیات ۵- ۶). هم چنین مسیح خود را به طور نمادین “آب حیات” معرفی کرد (یوحنا فصل ۴ آیات ۱۳- ۱۴).
همان طور که بدن گرسنه و تشنه می شود، روح ما هم تشنه و گرسنه می شود. روح ما به غذا و آب روحانی نیاز دارد. محروم کردن بدن از غذا و آب دور از ذهن است، پس چرا روح خود را از خوراک محروم کنیم؟ “کلمه حیات” عیسی مسیح است و کلام مکتوب او “کتاب مقدس” می باشد. بدین ترتیب می توانیم گرسنگی و تشنگی روح خود را رفع کنیم.
چه کسانی باید تعمید آب بگیرند؟
مسیح به صراحت فرمود که مردم باید تعمید بگیرند (متی فصل ۲۸ آیات ۱۸- ۲۰). اما سوال این است: چه کسانی واجد شرایط برای تعمید هستند؟ آیا یک مسلمان، بودایی یا زرتشتی می تواند تعمید بگیرد، ولی هم چنان به عقاید دین و آیین خود وفادار و پایبند باشد؟ پاسخ منفی است، زیرا الهیات مسیحیت با ادیان دیگر متفاوت است.
چه شرایطی لازم است تا شخص تعمید بگیرد؟
یک. قبل از تعمید، شخص باید پیام انجیل را شنیده و آن را به درستی درک کرده باشد.
مسیح فرمان داد ابتدا باید کلام خدا بشارت داده شود (مرقس فصل ۱۶ آیات ۱۵- ۱۶).
لوقا گزارش می دهد که مردم پس از شنیدن انجیل ایمان آوردند و سپس تعمید گرفتند (اعمال رسولان فصل ۲ آیات ۳۶- ۴۱).
شنیدن کلام خدا کافی نیست، بلکه یادگیری و درک مطلب در پذیرش یا عدم پذیرش پیام انجیل موثر است:”در درک این مطالب مانند کودکان نباشید. در درک فهم امور روحانی، چون افراد بالغ عاقل و دانا باشید” (اول قرنتیان فصل ۱۴ آیه ۲۰).
مسیحیت شامل ایمان کورکورانه نیست و در ایمان آوردن اجبار و تحمیلی وجود ندارد. کتاب مقدس تعلیم نمی دهد که افراد غیرمسیحی را وادار به توبه کرد و تعمید آب را بر آن ها تحمیل نمود. انسان از موهبت اراده و تصمیم گیری برخوردار است، بنابراین او در انتخاب یا رد پیام انجیل، مختار و آزاد است.
دوم. قبل از تعمید، شخص باید به پیام انجیل ایمان بیاورد.
“زیرا همگی ما در اثر ایمان به عیسی مسیح فرزندان خدا می باشیم. همه ما تعمید گرفته ایم و جزئی از وجود مسیح شده ایم” (غلاطیان فصل ۳ آیات ۲۶- ۲۷).
“وقتی مردم به پیغام فیلیپس درباره ملکوت خدا و عیسی مسیح ایمان آوردند، هم مردان و هم زنان غسل تعمید گرفتند” (اعمال رسولان فصل ۸ آیه ۱۲).
سوم. قبل از تعمید، شخص باید توبه کند.
پطرس گفت:”هر یک از شما باید از گناهان تان دست کشیده، به سوی خدا بازگشت نمایید و به نام عیسی تعمید بگیرید” (اعمال رسولان فصل ۲ آیه ۳۸).
چهارم. قبل از تعمید، شخص باید اقرار کند که مسیح خداوند است.
“اگر انسان با زبان خود نزد دیگران اقرار کند که عیسی مسیح خداوند است و در قلب خود نیز ایمان داشته باشد که خدا او را پس از مرگ زنده کرد، نجات خواهد یافت” (رومیان فصل ۱۰ آیه ۹).
شرایط بعد از تعمید
یک. کسی که غسل تعمید می گیرد می داند که گناهانش توسط خدا بخشیده شده است (متی فصل ۱۶ آیه ۱۶، اعمال رسولان فصل ۲ آیه ۳۸).
دوم. شخص باید خود را وقف خداوند و اجرای احکام الهی نماید
“اگرچه در گذشته اسیر و برده گناه بودید، اما اکنون با تمام وجود مطیع تعلیمی شده اید که خدا به شما سپرده است” (رومیان فصل ۶ آیه ۱۷). با تمام دل اطاعت کردنو عشق ورزیدن به خدا در اثر شناخت و آگاهی است و هم چنین شور و شوقی که روح القدس در درون شخص ایجاد می کند.
وقتی پطرس درباره انجیل مسیح موعظه کرد، در حدود ۳۰۰۰ نفر ایمان آوردند. این نوایمانان در تعلیمی که رسولان به سایر ایمانداران می دادند، در دعا و مشارکت آنان حضور داشته و رشد می کردند (اعمال رسولان فصل ۲ آیات ۴۱- ۴۲).
آیا کودکان برای غسل تعمید واجد شرایط هستند؟
در کتاب مقدس حکم و تعلیمی مبنی بر تعمید نوزادان و کودکان وجود ندارد. سنت کتاب مقدسی معتقد است به “سن و سالی که بتواند مسئول و پاسخگوی اعمال و گفتار” باشد. در اشعیاء فصل ۷ آیه ۱۶ به دورانی اشاره می کند که یک کودک نمی تواند از نظر اخلاقی به خداوند پاسخگو باشد:”قبل از این که کودک خوب از بد را تشخیص دهد”.
عهد عتیق تعلیم می دهد که “درک” کلید شناخت شریعت است. در نحمیا فصل ۸ آیه ۲ می خوانیم که عزرای کاهن تورات را خواند و زن و مرد و هم چنین “بچه هایی که در سنی بودند که می توانستند بفهمند”، با دقت گوش می دادند.
عهد جدید نیز تعلیم می دهد که مردگان مطابق اعمال شان محاکمه می شوند. در دفتر خداوند، اعمال هر شخص ، خوب یا بد ثبت شده است (مکاشفه فصل ۲۰ آیه ۱۳). پس در می یابیم که خدا کودکانی را که آموزه گناه را درک نمی کنند، مورد مواخذه و تنبیه قرار نمی دهد. کلام خدا تعلیم می دهد:اگر بدانید چه کاری درست است، اما آن را انجام ندهید، گناه کرده اید. (یعقوب فصل ۴ آیه ۱۷).
این درست است که انسان با ذات گناه الود متولد می شود، اما مطابق تعلیم کتاب مقدس درمی یابیم که میان کودکی که فکر و اندیشه او رشد نکرده و توانایی تشخیص ندارد با انسان بالغی که با آگاهی و درایت مرتکب گناه می شود، تفاوت فاحشی وجود دارد. عده ای معتقدند که اگر نوزاد یا کودک را تعمید دهند، او تطهیر و مقدس می شود. اما این سئوال مطرح می گردد: تعمید آب، نشانه توبه است. آیا نوزاد یا کودک سه چهار ساله از گناه و عواقب آن درک و آگاهی دارد؟ فرض کنیم خدا نوزادان را روانه جهنم کند، آیا عدالت و محبت او زیر سئوال نمی رود؟
آیا این پرسش مطرح نمی شود که چرا اشخاصی با آگاهی و درک خویش طریق خداوند را برگزیدند و وارد بهشت شدند، اما نوزادان که قادر به شناخت و درک از خدا و گناه نبودند، روانه جهنم شدند؟ بنابراین، تعمید کودکان فاقد اعتبار و کارایی است، زیرا نوزاد و کودک از توبه و نجات شناسی هیچ گونه درک و شناختی ندارد. در ضمن این سئوال را نیز باید پرسید که تکلیف عقب افتادگان ذهنی و دیوانه ها چیست؟ کسانی که به علت نقایص روانی، قادر به تشخیص خوب و بد نیستند.
داود پادشاه، بعد از مرگ نوزادش گفت:”من پیش او خواهم رفت، ولی او نزد من باز نخواهد گشت” (دوم سموئیل فصل ۱۲ آیه ۲۳). داود رابطه بسیار صمیمانه ای با خدا داشت. او بدون آن که شک و تردیدی به خود راه دهد، می دانست پس از مرگ نزد خدا خواهد رفت. آنچه درباره فرزندش گفت، ناشی از ناآگاهی نبود. او اذعان کرد که پسرش را در بهشت می بیند. اشاره داود به این نکته است که نوزادان و کودکان پس از مرگ، به بهشت می روند.
مثال دیگر را می توان از شرح حال یربعام پادشاه و فرزندنش “ابیا” که مریض شد، فهمید (اول پادشاهان فصل ۱۴). یربعام به همسرش گفت که تغییر قیافه دهد و نزد اخیای نبی که پادشاه شدن او را پیشگویی کرده بود، برود و از او سئوال کند که فرزندش زنده خواهد ماند یا نه. ولی قبل از آن که همسر پادشاه نزد نبی برسد، خدا با نبی صحبت کرد و به او فرمود که خانواده شریر یربعام دچار غضب الهی شده است و هم چنین “ابیا” فرزند پادشاه خواهد مرد تا بلایایی را که بر آن خانواده عارض خواهد شد، نبیند.
خداوند به همسر یربعام گفت:”تنها فرد خوبی که خداوند، خدای اسرائیل در تمام خانواده یربعام می بیند، همین بچه است” (اول پادشاهان فصل ۱۴ آیه ۱۳).
به عبارت دیگر، آنچه باید در نظر داشت درک و شناخت از گناه مهم و دارای اهمیت است و نه سن و سال. بنابراین، سئوال را باید به گونه ای دیگر مطرح کرد: آیا خدا کسی را که هیچ گونه درکی از خدا و گناه ندارد، تنبیه می کند؟
نکته دیگر، با توجه به آنچه مسیح فرمود، به شخصیت خداوند نسبت به کودکان پی می بریم:”بگذارید بچه ها نزد من بیایند. ایشان را بیرون نکنید، چون ملکوت خداوند به آنانی تعلق دارد که مانند این بچه ها باشند. در حقیقت به شما می گویم هر که نخواهد مانند یک کودک به سوی خدا بیاید، هرگز از برکات ملکوت خداوند برخوردار نخواهد شد. آنگاه عیسی بچه ها را در آغوش گرفت و دست بر سر ایشان گذاشت و آنان را برکت داد (مرقس فصل ۱۰ آیات ۱۴- ۱۶).
خداوند، کودکان را فرزند خود می نامد:”پسران و دخترانی را که برای من زاییده بودی، برای خدایانت قربانی کردی! تو فرزندان مرا کشتی و برای بت ها قربانی کردی و سوزاندی” (حزقیال فصل ۱۶ آیات ۲۰- ۲۱).
بنابراین، از دیدگاه مسیحیت، ما دلایل معتبری داریم که ثابت می کند که هیچ کودکی در جهنم نخواهد بود. ابراهیم به خداوند گفت:” آیا داور تمام جهان از روی عدل و انصاف داوری نخواهد کرد؟” (پیدایش فصل ۱۸ آیه ۲۵).
کتاب مقدس برای تعمید آب شرایطی را تعیین کرده است که به آن موارد اشاره شد. آیا می توان نوزادان و کودکان را در چارچوب این شرایط تعمید داد؟
یک. چگونه می توان پیام انجیل را به نوزاد یا کودک خردسال بشارت داد؟
دوم. آیا نوزاد و کودک خردسال پیام انجیل و عواقب گناه را درک می کند؟
سوم. آیا نوزاد و کودک خردسال به انجیل ایمان دارد؟
چهارم. اگر نوزاد و کودک خردسال پیام انجیل را درک نکرده و ایمان نیاورده است، چرا باید او را تعمید دهیم؟
پنجم. آیا نوزاد و کودک خردسال می توانند به درستی تصمیم بگیرند و دست به انتخاب بزنند؟
ششم. چگونه نوزاد و کودک خردسال می تواند به گناه خودش پی برده و توبه کند؟
هفتم. چگونه نوزاد و کودک خردسال می تواند اقرار کند که مسیح خداوند است؟
هشتم. آیا نوزاد و کودک خردسال می داند که زمانی برده گناه بود و اکنون گناهش توسط خدا آمرزیده شده است؟
نهم. آیا نوزاد و کودک خردسال احساس گناه و تقصیر می کند؟
دهم. آیا سرنوشت نوزادان و کودکان خردسال که غسل تعمید نگرفته اند، جهنم است؟
یازدهم. آیا خدا نوزاد و کودک خردسال را که هیچ گونه درکی از خدا و گناه ندارند، تنبیه می کند؟
دوازدهم. چگونه نوزاد و کودک خردسال می توانند احکام و دستورات الهی را اجرا نمایند؟
سیزدهم. آیا نوزاد و کودک خردسال درک و بینشی از احکام الهی و الهیات مسیحی دارند؟
چهاردهم. مسیح فرمود:”ملکوت خدا به کودکان تعلق دارد” (مرقس فصل ۱۰ آیات ۱۴- ۱۶). آیا مقصود او آن بود که همه نوزادان و کودکان توبه کرده اند و غسل تعمید گرفته اند؟
پانزدهم. آیا نوزاد و کودک خردسال می توانند به خدا تعهد دهند که با با قدرت روح القدس زندگی پاک و مقدسی داشته و به خدا وفادار باشند؟ آیا نوزاد و کودک خردسال می دانند تعهد و وفاداری به خداوند چیست؟
شانزدهم. نوایمانان بعد از تعمید برای رشد روحانی شان در دعاها، کلاس های شاگردسازی، جلسات مطالعه کتاب مقدس، عشاء ربانی (شام خداوند)، خدمات کلیسایی… شرکت می کنند. آیا نوزاد و کودک خردسال می تواند در این فعالیت ها حضور موثر داشته باشند؟
هفدهم. آیا نوزاد و کودک خردسال می تواند با آگاهی و شناخت در مراسم عشاء ربانی شرکت نمایند؟
هجدهم. آیا برای نوزاد و کودک خردسال خدا در الویت است یا والدین؟
نظر به این که پاسخ سوالات منفی است، درمی یابیم که فقط افراد بالغ بایستی غسل تعمید بگیرند.
نویسنده مقاله: مهران پورپشنگ
