علی رغم جفاها و مخالفت ها، چگونه نهضت مسیحیت که کوچک و گمنام بود، موفق گردید در قلمرو امپراطوری روم رشد سریع و خیره کننده داشته باشد؟
عوامل موفقیت و گسترش سریع کلیسای اولیه عبارت بودند از:
یک. روح القدس
روح القدس در تاسیس و بنیانگذاری کلیسای اولیه، نقش برجسته و ممتازی را عهده دار بود. عیسی قبل از دستگیری، به شاگردان وعده داد که روح القدس کلیسا را پس از صعود او هدایت خواهد کرد (یوحنا فصل های ۱۴- ۱۶).
نزول روح القدس به هنگام عید پنطیکاست، منجر به تاسیس کلیسا شد. یهودیان زیادی از ملل مختلف در اورشلیم گرد آمده بودند و با معجزه روح القدس آنان به زبان محلی خود پیام انجیل را از طریق شاگردان مسیح شنیدند (اعمال رسولان فصل ۲ آیه ۱۱). عملکرد روح القدس خیره کننده بود و رشد کلیسا سریع شد، به طوری که در مدت کوتاهی پنج هزار نفر تعمید گرفتند (اعمال رسولان فصل ۴ آیه ۴).
دوم. عطایای روحانی
وقوع معجزات توسط رسولان، نه فقط توجه مردم را به کلیسا جلب کرد، بلکه کلیسا را از مذاهب دیگر جدا نمود (اعمال رسولان فصل ۸ آیات ۱- ۱۲). مسیح نیز با معجزات، خدمت و رسالت خود را شروع نمود (تبدیل آب به شراب). عیسی قبل از صعود به شاگردانش گفت:”کسانی که به من ایمان آورند، با قدرت من ارواح پلید را بیرون خواهند کرد، به زبان های تازه سخن خواهند گفت، دست بر بیماران خواهند گذاشت و آن ها را شفا خواهند داد” (مرقس فصل ۱۶ آیات ۱۷- ۱۸).
نویسنده رساله به عبرانیان چنین نوشت:”خدا نیز با علامات، کارهای شگفت انگیز، معجزات گوناگون و عطایایی که روح القدس مطابق اراده اش می بخشد، صحت کلام آنان را ثابت نمود (عبرانیان فصل ۲ آیه ۴). معجزات، نشانه هایی برای یهودیان و بت پرستان بود تا به پیام انجیل توجه و اعتماد کنند.
سوم. اتحاد مسیحیان
اتحاد میان مسیحیان عامل گسترش سریع مسیحیت در قرن اول میلادی بود. دلیل آن پیروی از خدای حقیقی بود و نه قیصر و بت هایی که توسط انسان ها ساخته شده بودند. خداوند از کلیسا پشتیبانی کرد تا سریع رشد کرده و شبکه اجتماعی قدرتمندی متشکل از مسیحیان شکل بگیرد.
چهارم. شبکه اجتماعی
وقوع تغییر و تحول مثبت در افراد که بعد از ایمان آوردن به مسیح رخ می داد، سبب حیرت و شگفتی ملل مختلف گردید. در آن روزگار خشونت و بی رحمی، زندگی و فرهنگ جوامع انسانی محسوب می گردید. مردم تحت تاثیر آیین ها، خشن تر و مغرورتر می شدند. اما تبدیل افراد منفی به اشخاص مثبت و مفید، رویدادی عجیب بود که تابه حال مشاهده نشده بود. بنابراین بسیاری جذب محبت و نگرش مثبت شدند.
پنجم. حمایت و پشتیبانی از بیوه زنان، یتیمان و بیماران
اگرچه شاگردان مسیح شناختی از علم پزشکی نداشتند، اما برای افراد بیمار و فقیر، آب، غذا و پناهگاه فراهم کردند (اعمال رسولان فصل ۶ آیات ۱- ۷). حمایت جامعه مسیحی از نیازمندان نیز سبب جذب بت پرستان به کلیسا شد.
ششم. موضع گیری کلیسا علیه امور غیر اخلاقی
امپراطوری روم به زنان و کودکان احترام نمی گذاشت. آن ها شهروندان درجه دوم و سوم محسوب می شدند. مردان چند همسر برای خود اختیار می کردند که امری متداول در آن روزگار بود. حتی مردان متاهل می توانستند با زنان برده رابطه جنسی داشته باشند و زنان شان از حق اعتراض به آن ها محروم بودند.
موضوع گیری کلیسا بر علیه بی بندوباری و امور غیراخلاقی (غلاطیان فصل ۵ آیات ۱۹- ۲۱، اول قرنتیان فصل ۶ آیات ۹- ۱۱) که بر اساس تعالیم مسیح و رسولان بود، سبب جلب توجه جوامع و به خصوص زنان قرار گرفت. آنان نگرش کلیسا را تحسین کردند و بدین ترتیب عده کثیری به مسیحیت گرویدند.
مسیحیت نه فقط مخالف چند همسری، همجنس گرایی و خیانت همسر است، بلکه ارزش زن برابر مرد است (غلاطیان فصل ۳ آیه ۲۸).
زن و مرد، هر دو را خدا به صورت خود آفرید. نه مرد بیشتر شبیه خداست و نه زن. از همان ابتدای خلقت می بینیم که کتاب مقدس، هم مرد و هم زن را در اوج خلقت خدا قرار می دهد. در نتیجه، به هیچ یک ارزشی کم تر از دیگری داده نمی شود. ما شبیه خدا آفریده شده ایم، یعنی از بسیاری از خصوصیات و عواطف خدا برخورداریم.
هفتم. محبت به دیگران
آنچه جوامع بت پرست را حیران و مبهوت کرد، محبت مسیحیان نسبت به یکدیگر و دشمنان شان بود. روح خدا قدرت مافوق طبیعی محبت را در قلوب ایمانداران مسیحی جاری کرد تا بتوانند به همه محبت نمایند.
بت پرستان متوجه شدند مسیحیان به جای توسل به اسلحه و خشونت، با محبت و احترام به شخصیت افراد موفق گردیدند تا کلیساهای زیادی تاسیس کنند. بنابراین عده کثیری جذب محبتی شدند که فرهنگ خشن و بی رحم رومیان از آن برخوردار نبود.
نویسنده مقاله: مهران پورپشنگ
