وقتی سه انجیل متی، مرقس، و لوقا را با هم مقایسه می کنیم، کاملاً مسلم است که گزارشاتشان از لحاظ محتوا و بیان، بسیار شبیه به یکدیگر هستند. در نتیجه، متی، مرقس، و لوقا را “اناجیل هم نظر” می نامند. کلمۀ هم نظر اصولاً به معنای “با هم دیدن با نگاهی مشترک” می باشد. شباهتهای میان اناجیل هم نظر برخی را به این سمت سوق داده که شاید نویسندگان اناجیل منبع مشترکی داشتند، یعنی گزارش مکتوب دیگری از تولد، زندگی، خدمت، مرگ، و رستاخیر عیسی که نویسندگان اناجیل از آن مطالبی را برای اناجیلشان استخراج کردند. این مسئله که چطور شباهتها و تفاوتهای میان اناجیل هم نظر را می توان توضیح داد، مشکل هم نظر بودن نامیده می شود.
برخی استدلال می کنند که متی، مرقس، و لوقا آنقدر به هم شبیه هستند که حتماً باید از اناجیل یکدیگر یا از منبع مشترک دیگری استفاده کرده باشند. اسم این “منبع” مفروض را “Q” گذاشتند که از کلمه ی آلمانی quelle می آید که به معنای “منبع” است. آیا شواهدی دال بر وجود سند “ًQ” وجود دارد؟ خیر. هیج بخش یا ورق پاره ای از سند “Q” تاکنون کشف نشده است. هیچ یک از پدران اولیه کلیسا هرگز اشاره به یک “منبع” انجیل در نوشتجاتشان نکرده اند. “Q” اختراع “پژوهشگران” لیبرال است که الهامی بودن کتاب مقدس را انکار می کنند. به اعتقادشان کتاب مقدس چیزی نیست جز یک اثر ادبی، که در معرض همان نقادی ای قرار دارد که دیگر آثار ادبی قرار دارند. باز تاکید می کنیم که هیچ شواهدی برای سند “Q” چه از لحاظ کتاب مقدسی، چه الهیاتی، یا تاریخی وجود ندارد.
اگر متی، مرقس، و لوقا از سند “ًQ” استفاده نکردند، پس چرا اناجیلشان اینقدر شباهت دارد؟ دلایل محتمل زیادی وجود دارد. ممکن است که هر کدام از اناجیل که ابتدا نوشته شد (احتمالا مرقس، اگرچه پدران کلیسا گفته اند که متی نخست نوشته شد)، نویسندگان اناجیل دیگر به آن دسترسی داشتند. مطمئناً هیچ مشکلی با این ایده وجود ندارد که متی و یا لوقا متونی را از انجیل مرقس کپی کرده باشند و از آن در انجیل خود استفاده کرده باشند. شاید لوقا به مرقس و متی دسترسی داشت و متونی را از هر دویشان در انجیل خودش استفاده کرده باشد. لوقا ۱:۱-۴ به ما می گوید، «از آنجا که بسیاری دست به تألیف حکایت اموری زده‌اند که نزد ما به انجام رسیده است، درست همان‌گونه که آنان که از آغاز شاهدان عینی و خادمان کلام بودند به ما سپردند، من نیز که همه چیز را از آغاز به‌دقّت بررسی کرده‌ام، مصلحت چنان دیدم که آنها را به شکلی منظم برای شما، عالیجناب تِئوفیلوس، بنگارم، تا از درستی آنچه آموخته‌اید، یقین پیدا کنید.»
در پایان باید گفت که “مشکل” هم نظر بودن، آنطوری که برخی سعی می کنند آن را بزرگ جلوه دهند، مشکل بزرگی نیست. توضیح این که چرا اناجیل هم نظر اینقدر شبیه به هم هستند این است که همه آنها الهام یافته از یک روح القدس هستند و همه شان توسط افرادی نوشته شده اند که یا شاهد بودند یا درباره رویدادهای یکسانی به آنها گفته شده بود. انجیل متی توسط متی رسول نوشته شد که یکی از دوازده تنی بود که عیسی را پیروی می کرد و توسط او ماموریت یافت. انجیل مرقس توسط یوحنای مرقس نوشته شد که رابطه نزدیکی با پطرس رسول داشت که پطرس یکی از آن دوازده تن بود. انجیل لوقا توسط لوقا نوشته شد که رابطه نزدیکی با پولس رسول داشت.
چرا نباید انتظار داشته باشیم که گزارشاتشان خیلی شبیه به یکدیگر باشد؟
هر یک از اناجیل اساساً الهام روح القدس هستند (دوم تیموتائوس ۱۶:۳-۱۷؛ دوم پطرس ۲۰:۱-۲۱). بنابراین، باید انتظار پیوستگی و یکپارچگی را داشته باشیم.
منبع: gotquestions
